Được biết, nhóm cố vấn của chính phủ Nhật Bản kêu gọi các cơ quan chức năng tăng cường nỗ lực cải cách tài chính, vì các biện pháp thắt chặt tiền tệ liên tục của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản đã làm gia tăng nguy cơ tăng chi phí nợ cho quốc gia phát triển có tổng nợ lớn nhất thế giới này.
Một đề xuất mà Ủy ban Hệ thống Tài chính Nhật Bản đã trình lên Bộ trưởng Tài chính Kato Katsunobu vào thứ Ba cho thấy ủy ban này cảnh báo rằng việc Ngân hàng Trung ương Nhật Bản tăng lãi suất và giảm quy mô mua trái phiếu đang thúc đẩy lợi suất trái phiếu chính phủ tăng dần, tình hình tài chính của Nhật Bản cần được chú ý nhiều hơn.
Ủy ban cho biết: “Chúng ta phải quản lý tài chính với một sự khẩn trương cao độ để ngăn chặn chi phí nợ ngày càng tăng làm cản trở các khoản chi tiêu chính sách cần thiết.”
Sau khi Ngân hàng Trung ương Nhật Bản tăng lãi suất lần đầu tiên trong 18 năm vào ngày 3 tháng 3 năm ngoái, họ tiếp tục thắt chặt chính sách. Trong bối cảnh này, yêu cầu về sự thận trọng tài chính cũng gia tăng. Chu kỳ thắt chặt của Nhật Bản, kết hợp với việc lợi suất trái phiếu nước ngoài tăng liên tục, đã đẩy lợi suất trái phiếu Nhật Bản lên mức cao nhất trong nhiều năm.
Ủy ban cảnh báo rằng nếu kỷ luật tài chính tiếp tục bị suy yếu, Nhật Bản có thể phải đối mặt với việc hạ mức xếp hạng tín dụng chủ quyền.
Ủy ban cho biết: “Việc giảm xếp hạng trái phiếu chính phủ không phải là điều không thể xảy ra,” và lấy ví dụ về việc Moody’s gần đây đã hạ cấp xếp hạng nợ công của Hoa Kỳ. Ủy ban cho biết: “Nếu niềm tin vào tài chính công của Nhật Bản giảm sút, điều này có thể dẫn đến việc hạ xếp hạng, lãi suất tăng mạnh, thị trường biến động và cuối cùng gây ảnh hưởng tiêu cực đến các hộ gia đình và doanh nghiệp.”
Chi phí vay dài hạn của Nhật Bản và các nền kinh tế lớn khác như Hoa Kỳ đã tăng vọt. Nhu cầu tại phiên đấu giá trái phiếu chính phủ Nhật Bản kỳ hạn 20 năm tuần trước đã đạt mức thấp nhất trong hơn một thập kỷ, từ đó dẫn đến sự hoảng loạn trên thị trường toàn cầu.
Ủy ban ước tính rằng đến năm tài chính 2034, chi phí lãi suất của nợ chính phủ Nhật Bản có thể tăng thêm 8,7 triệu yên (611 triệu đô la Mỹ), làm nổi bật áp lực ngân sách dài hạn do chi phí vay tăng cao.
Mặc dù sự không chắc chắn từ bên ngoài chủ yếu xuất phát từ chính sách thương mại của Hoa Kỳ, nhưng các quan chức Ngân hàng Trung ương Nhật Bản vẫn luôn khẳng định rằng họ sẽ tiếp tục tăng lãi suất miễn là triển vọng kinh tế của họ được thực hiện.
Tại cuộc họp chính sách giữa tháng 6, dự kiến Ngân hàng Trung ương Nhật Bản sẽ phác thảo lộ trình giảm quy mô mua trái phiếu sau tháng 3 năm 2026, lúc đó Ngân hàng Trung ương Nhật Bản có thể sẽ tiếp tục giảm quy mô mua trái phiếu sau khi có những thảo luận sơ bộ với các nhà tham gia thị trường.
Ủy ban cũng lưu ý rằng lượng phát hành trái phiếu chính phủ có thể tăng, điều này sẽ mang lại rủi ro lớn hơn cho tài chính Nhật Bản. Khi cuộc bầu cử Thượng viện vào mùa hè này đến gần, các đảng đối lập đang gia tăng sức ép đòi thực hiện các biện pháp kích thích mới, bao gồm việc tạm thời giảm thuế tiêu dùng.
Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio đã từ chối những đề xuất này với lý do tình trạng tài chính của Nhật Bản yếu kém, và mức nợ của Nhật Bản “tồi tệ hơn so với Hy Lạp.”
Để đảm bảo sức khỏe tài chính lâu dài, ủy ban đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đạt được thặng dư ngân sách cơ bản trước năm tài chính 2025-2026, điều này phù hợp với mục tiêu hiện tại của chính phủ Nhật Bản. Mặc dù mục tiêu ban đầu là đạt thặng dư trước khi kết thúc năm tài chính này, nhưng các dự đoán gần đây cho thấy rằng mục tiêu này có thể khó khăn để đạt được.