Gần đây, Bộ Thương mại cùng với 8 cơ quan đã công bố “Kế hoạch hành động đặc biệt để thúc đẩy phát triển chuỗi cung ứng số thông minh”. Người đứng đầu Cục Phát triển Thương mại của Bộ Thương mại đã giải thích về “Kế hoạch hành động”. Kế hoạch hành động này đưa ra sự phân bố triển vọng, toàn diện và hệ thống cho sự phát triển của chuỗi cung ứng số thông minh. Kế hoạch đề xuất sử dụng các công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo, Internet vạn vật, blockchain, nhằm thúc đẩy việc chuyển đổi số hóa, thông minh hóa và trực quan hóa chuỗi cung ứng theo từng chuỗi nguyên liệu, với mục tiêu đến năm 2030 sẽ tạo ra được mô hình phát triển và xây dựng chuỗi cung ứng số thông minh có thể nhân rộng, khuyến khích phát triển khoảng 100 doanh nghiệp dẫn đầu trong lĩnh vực chuỗi cung ứng số thông minh, nâng cao độ bền vững và an toàn của chuỗi cung ứng quốc gia.
Kế hoạch hành động tập trung vào 5 lĩnh vực trọng tâm, đồng thời thúc đẩy phát triển chuỗi cung ứng số thông minh theo hướng “mỗi ngành một chính sách”. Tăng cường tổ chức chuỗi cung ứng nông nghiệp, phát triển nông nghiệp thông minh, thúc đẩy phát triển chất lượng cao thương mại điện tử nông thôn, hỗ trợ phát triển các nhà cung cấp dịch vụ chuỗi cung ứng nông sản, xây dựng thị trường hàng hóa số thông minh. Thúc đẩy phát triển thông minh của chuỗi cung ứng ngành sản xuất, hợp tác xây dựng một nhóm nhà máy thông minh và chuỗi cung ứng thông minh, thực hiện kế hoạch chuyển đổi số trong ngành sản xuất, triển khai các hành động đặc biệt cho công nghiệp hóa mới được hỗ trợ bởi trí tuệ nhân tạo.
Ngoài ra, cần tăng cường khả năng tích hợp của chuỗi cung ứng trong ngành bán buôn, cung cấp các dịch vụ toàn diện như mua sắm nguyên liệu, logistics kho bãi, tiếp thị sản phẩm, tài chính chuỗi cung ứng và tái chế nguồn lực cho khách hàng ở cả hai đầu chuỗi và các cụm công nghiệp. Tối ưu hóa cấp độ cung cấp của chuỗi cung ứng trong ngành bán lẻ, hỗ trợ các doanh nghiệp bán lẻ áp dụng công nghệ số thông minh để tích hợp thông tin trên mọi kênh, tăng tốc độ phản hồi thông tin từ đầu tiêu dùng đến thương hiệu và nhà sản xuất, khuyến khích triển khai “tùy chỉnh cá nhân hóa + sản xuất linh hoạt”, tối ưu hóa mức độ cung cấp hàng hóa. Thúc đẩy giảm chi phí logistics cho toàn xã hội, thúc đẩy sự phát triển tích hợp giữa logistics, ngành sản xuất, thương mại và tiêu dùng, quảng bá các thiết bị như kho thông minh ba chiều, xe dẫn đường tự động, xe giao hàng không người lái, hỗ trợ phát triển tích hợp thương mại và cảng hàng không.
Kế hoạch hành động đã đưa ra 10 nhiệm vụ chính nhằm thúc đẩy nhanh chóng phát triển chuỗi cung ứng số thông minh. Khuyến khích các doanh nghiệp dẫn đầu trong chuỗi cung ứng, thúc đẩy hợp tác chuyển đổi với các doanh nghiệp trong lĩnh vực này. Thúc đẩy chuyển đổi số của dịch vụ quản lý chuỗi cung ứng, thúc đẩy sự kết hợp sâu sắc với ngành công nghiệp hiện đại. Tăng tốc độ hợp tác và mở cửa chuỗi cung ứng ra thế giới, hỗ trợ sự phát triển phối hợp với thương mại điện tử xuyên biên giới và kho bãi logistics nước ngoài. Xây dựng trạm kiểm soát chuỗi cung ứng để có khả năng phát hiện thời gian thực, phân tích hoạt động và ứng phó thông minh. Đưa ra công nghệ cơ bản cho chuỗi cung ứng số thông minh, thúc đẩy ứng dụng thương mại của các công nghệ số thông minh. Hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn dịch vụ kỹ thuật, thúc đẩy việc sửa đổi và hoàn thiện một loạt các tiêu chuẩn đáp ứng nhu cầu phát triển của ngành và lĩnh vực. Khám phá việc thúc đẩy giao dịch dữ liệu chuỗi cung ứng, liên tục tăng cường thuộc tính tài sản dữ liệu của doanh nghiệp. Đảm bảo an toàn dòng dữ liệu chuỗi cung ứng, tránh rò rỉ thông tin. Thiết lập cơ chế phối hợp thúc đẩy chuỗi cung ứng, điều phối việc thúc đẩy xây dựng chuỗi cung ứng thông minh trong các ngành công nghiệp quan trọng. Tăng cường đào tạo nhân lực cho chuỗi cung ứng số thông minh, khuyến khích việc thiết lập hệ thống Giám đốc chuỗi cung ứng và Giám đốc dữ liệu.
Kế hoạch hành động có những đặc điểm nổi bật sau đây. Thứ nhất, nổi bật là sự dẫn dắt của các doanh nghiệp dẫn đầu. Các doanh nghiệp dẫn dắt chuỗi cung ứng có khả năng cạnh tranh cốt lõi, nằm ở vị trí then chốt trong chuỗi, có vai trò quan trọng. Kế hoạch hành động chú trọng phát huy vai trò dẫn dắt của các doanh nghiệp này, khuyến khích họ giúp đỡ các doanh nghiệp nhỏ hơn, xây dựng nền tảng dịch vụ công cộng hợp nhất cho chuỗi cung ứng số thông minh, hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và nhỏ trong việc ứng phó với rủi ro và thách thức, xây dựng một hệ sinh thái chuỗi cung ứng bền vững và khỏe mạnh.
Thứ hai, nhấn mạnh phát triển năng suất mới chất lượng. Chuỗi cung ứng số thông minh dựa trên trí tuệ nhân tạo, Internet vạn vật, blockchain và các công nghệ số hiện đại để cải tiến và nâng cấp các khâu tái sản xuất xã hội như sản xuất, phân phối, lưu thông, tiêu dùng, giúp tái kết cấu yếu tố, tối ưu hóa quy trình, nâng cấp cấu trúc, nhờ đó giúp kích thích sức sống của các yếu tố dữ liệu, nâng cao mức độ tổ chức và tập trung trong các lĩnh vực trọng tâm, phát triển năng suất mới chất lượng.
Thứ ba, nhấn mạnh tính hệ thống và toàn diện. Chuỗi cung ứng kết nối sản xuất, cung ứng và tiêu thụ, có sự kết nối giữa các doanh nghiệp lớn và nhỏ, đồng thời liên quan đến nhiều bên như cơ quan chính phủ, hiệp hội ngành, các tổ chức nghiên cứu và doanh nghiệp. Kế hoạch hành động tập trung vào tư duy hệ thống, nhấn mạnh sự phối hợp và cùng nhau nỗ lực của các bộ phận chính phủ, các bên liên quan trong ngành học và nghiên cứu và phát triển, chú trọng vào việc phá vỡ các điểm nghẽn, thúc đẩy sự lưu thông thông tin và dữ liệu trong toàn bộ chuỗi cung ứng.
Trong thời gian tới, Bộ Thương mại cùng với 8 cơ quan sẽ tiếp tục nuôi dưỡng một số doanh nghiệp dẫn dắt chuỗi cung ứng và các thành phố trung tâm chuỗi cung ứng, hướng dẫn các địa phương tích cực khám phá và kịp thời tóm tắt và phổ biến những kinh nghiệm và phương pháp tốt, thúc đẩy việc xây dựng chuỗi cung ứng số thông minh trên toàn quốc đạt được những kết quả tích cực, tạo nền tảng vững chắc cho việc hoàn thiện hệ thống thương mại hiện đại, giảm chi phí logistics cho toàn xã hội và tối ưu hóa mức độ cung cấp tiêu dùng.
Nội dung bài viết được biên soạn từ: Trang web của Bộ Thương mại; Biên tập viên: Trần Tiểu Y.