Vào ngày 24 tháng 4, Cục Bảo hiểm Y tế Quốc gia cùng bảy bộ khác đã ban hành thông báo và giải thích chính sách về việc đào tạo và phát triển nghề điều dưỡng dài hạn, tích cực thúc đẩy sự chuyên nghiệp và nghề nghiệp hóa trong lĩnh vực này, đồng thời nâng cao trải nghiệm của người tham gia bảo hiểm. Thông báo nêu rõ, mọi lao động từ 16 tuổi trở lên, có sức khỏe tốt và đáp ứng được điều kiện năng lực nghề điều dưỡng dài hạn có thể tự nguyện đăng ký tham gia đào tạo nghề điều dưỡng.
Bản gốc như sau:
Giải thích chính sách về thông báo Đào tạo và phát triển nghề Điều dưỡng dài hạn hiện tại
Đảng và Nhà nước rất coi trọng việc xây dựng hệ thống bảo hiểm chăm sóc dài hạn. Đại hội Đảng lần thứ 20 đã đưa ra quyết định “thiết lập hệ thống bảo hiểm chăm sóc dài hạn”; Hội nghị lần thứ ba của Đại hội Đảng lần thứ 20 đã khẳng định “thúc đẩy nhanh chóng việc xây dựng hệ thống bảo hiểm chăm sóc dài hạn”; báo cáo công tác của Chính phủ năm 2025 tiếp tục yêu cầu “thúc đẩy nhanh chóng việc xây dựng hệ thống bảo hiểm chăm sóc dài hạn”. Thúc đẩy xây dựng nghề điều dưỡng dài hạn, và phát triển hệ thống dịch vụ chăm sóc dài hạn có chất lượng cao là hai yếu tố quan trọng để tăng cường xây dựng hệ thống bảo hiểm chăm sóc dài hạn, đồng thời bảo đảm chất lượng dịch vụ chăm sóc dài hạn và sự an toàn trong vận hành quỹ bảo hiểm chăm sóc dài hạn. Gần đây, Cục Bảo hiểm Y tế Quốc gia phối hợp với Bộ Giáo dục và sáu bộ khác đã đồng gửi thông báo 《Thông báo về việc đào tạo và phát triển nghề điều dưỡng dài hạn hiện tại》.
I. Bối cảnh ra đời của thông báo này là gì?
Thúc đẩy nhanh chóng sự chuyên nghiệp và nghề nghiệp hóa trong lĩnh vực chăm sóc dài hạn sẽ giúp đào tạo đội ngũ nhân lực giàu kỹ năng và chất lượng, từ đó cung cấp sự hỗ trợ mạnh mẽ cho việc nâng cao chất lượng dịch vụ chăm sóc dài hạn, bảo đảm quyền lợi của người hưởng bảo hiểm chăm sóc dài hạn và sự ổn định của quỹ bảo hiểm. Trong quá trình thí điểm, các địa phương đã tích cực khám phá hướng đi của sự phát triển chuyên nghiệp cho nhân viên chăm sóc, nhưng vẫn còn một số vấn đề như lực lượng phục vụ yếu, chất lượng chuyên môn không cao, sức hấp dẫn nghề nghiệp kém và mức độ phục vụ cần được nâng cấp. Việc thiếu cung cấp dịch vụ chăm sóc dài hạn chất lượng cao đã trở thành một yếu tố rào cản quan trọng trong sự phát triển của hệ thống bảo hiểm chăm sóc dài hạn.
Để tăng cường xây dựng đội ngũ nhân tài trong lĩnh vực chăm sóc dài hạn, vào năm 2022, nhà nước đã quyết định thêm nghề điều dưỡng dài hạn vào hệ thống nghề của nhân viên chăm sóc sức khỏe; sau đó, Cục Bảo hiểm Y tế Quốc gia phối hợp với Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội lần lượt phát hành các tiêu chuẩn nghề quốc gia và gói đào tạo cơ bản cho nghề điều dưỡng dài hạn. Chúng tôi đã nhanh chóng nắm bắt cơ hội xây dựng toàn diện, tích cực tranh thủ sự hỗ trợ từ các bộ liên quan, phối hợp với Bộ Giáo dục và sáu bộ khác ra mắt thông báo, thúc đẩy sự phát triển chuyên nghiệp và nghề nghiệp hóa trong lĩnh vực chăm sóc dài hạn, đồng thời nâng cao trải nghiệm của người tham gia bảo hiểm.
II. Nội dung chính của thông báo là gì?
Thông báo nhằm giải quyết tình trạng thiếu cung ứng dịch vụ chăm sóc dài hạn chuyên nghiệp và chất lượng không đồng đều hiện tại, nhấn mạnh sự kết nối giữa đào tạo và nhu cầu việc làm, yêu cầu quản lý và công nhận tay nghề một cách nghiêm ngặt, đồng thời chú trọng việc thực hiện các chính sách khuyến khích và hỗ trợ. Nội dung chính bao gồm:
Thứ nhất, xác định đối tượng đào tạo và nội dung đào tạo. Theo yêu cầu của tiêu chuẩn nghề quốc gia, xác định phạm vi đối tượng đào tạo nghề điều dưỡng dài hạn, nội dung đào tạo và quy trình đào tạo cơ bản. Thứ hai, quản lý và chuẩn hóa đào tạo. Quản lý nghiêm ngặt các cơ sở đào tạo, chuẩn hóa cách thức đào tạo và nâng cao chất lượng đào tạo, theo nguyên tắc lập kế hoạch hợp lý, phân bổ hợp lý, điều kiện nghiêm ngặt, lựa chọn ưu tú và điều chỉnh linh hoạt để xác định số lượng và phân bố của các cơ sở đào tạo. Thứ ba, chuẩn hóa việc công nhận mức độ tay nghề. Làm rõ quy trình công nhận mức độ, tăng cường giám sát quản lý công việc đánh giá và công nhận; chuẩn hóa việc phát triển và áp dụng ngân hàng đề thi. Thứ tư, tăng cường hỗ trợ đào tạo nhân lực kỹ năng. Hỗ trợ cao đẳng và đại học tăng cường đào tạo nhân tài liên quan đến nghề điều dưỡng dài hạn, khuyến khích các trường dạy nghề mở các chuyên ngành liên quan; thúc đẩy hợp tác giữa các cơ sở đào tạo, trường dạy nghề và đơn vị tuyển dụng; kết nối việc công nhận tay nghề với chế độ đãi ngộ sử dụng. Thứ năm, từ các khía cạnh như củng cố lãnh đạo tổ chức, hỗ trợ và khuyến khích tài chính, tuyên truyền, đưa ra yêu cầu về việc thực hiện tốt công việc tại địa phương, xác định rõ trách nhiệm của các bộ phận.
III. Đối tượng đào tạo là ai?
Thông báo chỉ rõ, tất cả lao động từ 16 tuổi trở lên, có sức khỏe tốt và đáp ứng được các điều kiện năng lực nghề điều dưỡng dài hạn có thể tự nguyện đăng ký tham gia đào tạo. Khuyến khích sinh viên tốt nghiệp ngành chính hoặc ngành liên quan tại các trường nghề (bao gồm cả trường cao đẳng nghề) và các cựu nhân viên trong độ tuổi lao động tham gia đào tạo. Hỗ trợ công nhân nông thôn, lao động chuyển đổi từ thành phố có nhu cầu làm việc trong lĩnh vực chăm sóc dài hạn tự nguyện tham gia đào tạo.
IV. Các cơ sở đào tạo là gì?
Các cơ quan bảo hiểm y tế địa phương cần tích cực phối hợp với các cơ quan lao động, xã hội để xác định số lượng và phân bổ hợp lý các cơ sở đào tạo nghề điều dưỡng dài hạn, thực hiện công việc lựa chọn và đề cử các cơ sở đào tạo, và lập danh sách theo quy trình. Các địa phương cần quản lý danh sách các cơ sở đào tạo đủ điều kiện, công khai và điều chỉnh danh sách này. Khuyến khích các trường học, doanh nghiệp, tổ chức xã hội, cơ sở đào tạo nghề, cơ sở thực hành công cộng và các cơ sở dịch vụ chăm sóc dài hạn lớn hoạt động tích cực trong việc đào tạo.
V. Làm thế nào để thực hiện công nhận tay nghề?
Việc công nhận tay nghề nghề điều dưỡng dài hạn sẽ được thực hiện bởi các tổ chức công nhận tay nghề đủ điều kiện theo quy trình. Các tổ chức công nhận tay nghề phải sử dụng ngân hàng đề thi quốc gia đã phát triển chung cho nghề điều dưỡng dài hạn. Những người đạt yêu cầu về thi lý thuyết và thi thực hành sẽ được cấp chứng chỉ tương ứng theo quy trình của tổ chức thực hiện thi.
VI. Có chính sách hỗ trợ nào cho việc đào tạo nghề điều dưỡng dài hạn?
Đào tạo nghề điều dưỡng dài hạn đã được đưa vào chương trình hành động “Kỹ năng sáng lấp tương lai”. Các địa phương, đặc biệt là những nơi đã thiết lập hệ thống bảo hiểm chăm sóc dài hạn, cần dựa trên nhu cầu lao động và việc làm của nghề điều dưỡng dài hạn tại khu vực mình, kết hợp với thực tế để đưa vào danh sách nhu cầu nhân lực, danh sách hướng dẫn nhu cầu đào tạo nghề, danh sách các dự án đào tạo kỹ năng nghề khẩn cấp và danh sách các đợt công nhận tay nghề. Theo quy định quản lý quỹ trợ cấp việc làm, sử dụng triệt để các chính sách trợ cấp đào tạo nghề, trợ cấp đánh giá tay nghề và các chính sách khác. Đối với các cơ sở dịch vụ chăm sóc dài hạn và các điều dưỡng dài hạn đáp ứng điều kiện, thực hiện tốt các chính sách hỗ trợ về việc làm theo quy định. Các địa phương cần hướng dẫn các cơ sở dịch vụ chăm sóc dài hạn quy định tay nghề như một tham số quan trọng trong việc phân bổ tiền lương cho lao động có kỹ năng.
Nội dung bài viết được biên tập từ Cục Bảo hiểm Y tế Quốc gia, biên tập viên: Chen Wenfang.