Theo thông tin, từ những ông trùm ngành khai thác mỏ đến các công ty năng lượng lớn, ngày càng nhiều công ty bắt đầu quan tâm đến việc đầu tư vào các dự án hydro tự nhiên. Hiện tại, sự chú ý đối với tiềm năng của nguồn tài nguyên này đang gia tăng, những người ủng hộ cho rằng nó có thể làm thay đổi nền tảng năng lượng toàn cầu.
Hydro tự nhiên, đôi khi được gọi là “hydro trắng”, “hydro vàng” hoặc “hydro địa chất”, là loại hydro tồn tại một cách tự nhiên dưới bề mặt trái đất. Nguồn tài nguyên mà lâu nay bị coi thường này không chứa carbon và chỉ thải ra nước khi đốt cháy.
Trong vài tháng qua, sự quan tâm của các nhà đầu tư đối với lĩnh vực hydro tự nhiên đang gia tăng.
Trong khoảng một năm qua, một số nhà hỗ trợ của ngành này bao gồm các ông trùm khai thác mỏ như Rio Tinto, Fortescue Metals, gã khổng lồ năng lượng nhà nước Nga Gazprom, bộ phận đầu tư mạo hiểm của BP và quỹ đầu tư công nghệ sạch của Bill Gates, Breakthrough Energy Ventures.
Theo báo cáo nghiên cứu được công bố bởi công ty tư vấn Rystad Energy, hiện có nhiều quốc gia trên thế giới đang tiến hành công tác thăm dò, trong đó Canada và Mỹ đang dẫn đầu về số lượng dự án trong năm qua.
Các nhà phân tích dự đoán rằng năm tới sẽ là một năm quan trọng, và những người trong ngành hy vọng rằng hoạt động thăm dò của họ sẽ sớm tìm thấy loại hydro tự nhiên khó nắm bắt này.
Tuy nhiên, không phải ai cũng tin vào tiềm năng năng lượng sạch của hydro tự nhiên, những người chỉ trích đã chỉ ra những vấn đề về môi trường và thách thức phân bổ. Cơ quan Năng lượng Quốc tế cảnh báo rằng nguồn tài nguyên này có thể “quá phân tán để có thể thu hoạch một cách kinh tế”.
Cuộc đua “khai thác vàng trắng” toàn cầu
Minh Khoi Le, giám đốc nghiên cứu hydro tại Rystad Energy, cho biết rất khó dự đoán liệu các công ty thăm dò có thể thực hiện những cam kết của họ về hydro tự nhiên vào năm 2025 hay không.
Le cho biết: “Tôi nghĩ năm ngoái là năm thực sự khiến lĩnh vực hydro tự nhiên trở nên hấp dẫn, bởi vì nhiều công ty bắt đầu lên kế hoạch cho các hoạt động khoan, thí nghiệm thu thập, và chúng tôi cũng bắt đầu thấy một số người tham gia chính bắt đầu tham gia vào lĩnh vực này”.
Ông bổ sung: “Từ đó trở đi, tôi nghĩ rằng tiến triển diễn ra tương đối chậm. Chỉ có một số ít công ty thực sự bắt đầu khoan”.
Le đã mô tả sự cuồng nhiệt toàn cầu đối với hydro tự nhiên vào năm ngoái như một “cơn sốt vàng trắng”, ông cho biết mặc dù không có tiến triển lớn nào trong 12 tháng qua, nhưng sự gia tăng quan tâm của các nhà đầu tư có thể giúp mang lại một số kết quả có ý nghĩa.
Le cho biết: “Bây giờ, chúng ta bắt đầu thấy một số công ty nhận được đầu tư, vì vậy họ có vốn để tài trợ cho các hoạt động khoan của họ. Nếu chúng tôi muốn biết liệu kế hoạch này có khả thi hay không, năm nay chúng tôi sẽ có thể đưa ra kết luận nhanh hơn”.
Hydro lâu nay được coi là một trong những nguồn năng lượng tiềm năng có thể đóng vai trò then chốt trong quá trình chuyển đổi năng lượng, nhưng hầu hết hydro hiện nay được sản xuất từ nhiên liệu hóa thạch như than và khí đốt, một quy trình gây ra nhiều phát thải khí nhà kính.
Việc sản xuất hydro xanh dựa vào quá trình sử dụng điện tái tạo để phân tách nước thành hydro và oxi. Tuy nhiên, chi phí ngày càng tăng và bối cảnh kinh tế khắc nghiệt đang cản trở sự phát triển của hydro xanh.
Nhiều ông lớn gia nhập cuộc chơi
Vào tháng 8 năm ngoái, HyTerra của Australia đã công bố nhận 21,9 triệu USD đầu tư từ Fortescue Metals, và cho biết số tiền này sẽ được sử dụng để mở rộng các dự án thăm dò.
Một phát ngôn viên của Fortescue Metals, một trong những nhà phát triển hydro xanh hàng đầu, cho biết việc công ty gia nhập lĩnh vực hydro tự nhiên phù hợp với “cam kết chiến lược của họ trong việc khám phá nhiên liệu không phát thải”.
Phát ngôn viên này thừa nhận rằng cần phải thực hiện nhiều công việc hơn để đánh giá toàn diện tình hình phát thải của hydro tự nhiên, và cho rằng công nghệ này là “cơ hội hứa hẹn” trong việc làm tăng tốc quá trình khử cacbon công nghiệp.
Hơn nữa, bộ phận đầu tư mạo hiểm của BP, BP Ventures, đã dẫn dắt vòng gọi vốn Series A cho công ty khởi nghiệp thăm dò hydro tự nhiên của Anh, Snowfox Discovery vào đầu năm nay, trong khi công ty khởi nghiệp của Pháp, Mantle8 gần đây đã nhận được 3,4 triệu euro (390 triệu USD) tiền vốn khởi nghiệp từ các nhà đầu tư, bao gồm quỹ khí hậu và công nghệ mà Bill Gates thành lập vào năm 2015, Breakthrough Energy Ventures.
Eric Toone, Giám đốc công nghệ của Breakthrough Energy, cho biết quỹ này hỗ trợ các công ty như Mantle8 và Koloma của Mỹ, vì triển vọng của hydro tự nhiên “có thể mở ra một kỷ nguyên năng lượng sạch và tự chủ”.
Toone nói: “Nếu chúng tôi có đủ hydro và giá cả đủ thấp, chúng tôi gần như có thể làm bất cứ điều gì. Chúng tôi có thể dùng nó để sản xuất kim loại, nhiên liệu, thậm chí có thể sản xuất thực phẩm với ít phát thải hơn nhiều so với các phương pháp truyền thống”.
Ông bổ sung: “Chúng tôi biết rằng nó tồn tại, chứ không chỉ ở những nơi biệt lập. Những cuộc thăm dò ban đầu đã tìm thấy hydro tự nhiên ở sáu châu lục. Thách thức hiện nay là làm thế nào để khai thác hiệu quả, vận chuyển an toàn và thiết lập hệ thống cần thiết để đưa vào sử dụng”.
Tuy nhiên, Liên minh khoa học hydro, bao gồm các học giả, nhà khoa học và kỹ sư, cho biết việc khám phá hydro tự nhiên vẫn đang ở “giai đoạn đầu” – nhưng dù vậy, khả năng tìm thấy hydro gần như tinh khiết với quy mô lớn trông có vẻ “tương đối nhỏ”.
Arnout Everts, nhà khoa học trái đất và thành viên của Liên minh khoa học hydro, cho biết: “Lấy phát triển khí đá phiến ở Mỹ làm ví dụ, ngay cả khi phát hiện ra lượng lớn khí đá phiến, có thể mất vài thập kỷ để đạt được sản xuất công nghiệp”.
Cuối cùng, Liên minh khoa học hydro cho rằng việc theo đuổi hydro tự nhiên có thể phân tán người ta khỏi việc chú ý đến nhu cầu hydro tái tạo cần thiết cho quá trình khử cacbon công nghiệp hiện nay.