Theo báo cáo nghiên cứu mới nhất từ bàn giao dịch Wind, nhà kinh tế học Peter Hooper của Deutsche Bank đã đề xuất một giải pháp có vẻ “đơn giản” để loại bỏ thâm hụt thương mại của Mỹ – đó là giảm giá đồng USD 40%.
Báo cáo chỉ ra rằng biến động tỷ giá thực của đồng USD là yếu tố thúc đẩy thâm hụt thương mại của Mỹ một cách bền vững nhất, và việc đảo ngược mức tăng giá thực của đồng USD 40% trong 15 năm qua có thể đủ để đưa thâm hụt thương mại về mức cân bằng không.
Tuy nhiên, việc giảm giá mạnh đồng USD sẽ gây ra cú sốc lớn cho thị trường toàn cầu, các thị trường mới nổi và các nền kinh tế xuất khẩu sẽ phải đối mặt với cú sốc nghiêm trọng, dẫn đến suy thoái kinh tế toàn cầu.
Hooper cho rằng chính sách thuế hiện tại, mặc dù có thể giúp thu hẹp thâm hụt, nhưng sẽ dẫn đến giá cả tăng cao và tác động tiêu cực lên tăng trưởng. Do đó, chính phủ Mỹ có thể thay đổi chính sách trong tương lai, từ bỏ chính sách thương mại tập trung vào thuế.
Các yếu tố chính thúc đẩy thâm hụt thương mại của Mỹ
Báo cáo của Deutsche Bank xác định các yếu tố chính thúc đẩy thâm hụt thương mại của Mỹ đạt đến mức hiện tại. Báo cáo chỉ ra rằng biến động tỷ giá thực của đồng USD là yếu tố bền vững nhất trong việc thúc đẩy thâm hụt thương mại, điều này chủ yếu chịu ảnh hưởng từ sự thay đổi căn bản trong chính sách tài chính và tiền tệ cũng như sự thay đổi trong tiết kiệm của khu vực tư nhân và chính phủ ở nước ngoài.
Báo cáo đặc biệt nhấn mạnh rằng thâm hụt thương mại của Mỹ với các khu vực khác trên thế giới đã mở rộng đến mức chưa từng thấy. Sau khi Trump lên nắm quyền, ông đã không ngại đưa ra chính sách thuế lớn nhất kể từ thời đại Đại suy thoái nhằm giải quyết vấn đề này.
Giải pháp giảm giá 40% đồng USD
Phát hiện chính của Deutsche Bank là, trong 15 năm qua, tỷ giá thực của đồng USD đã tăng khoảng 40% so với một giỏ tiền tệ, và nếu có thể đảo ngược mức tăng này, có thể đủ để đưa thâm hụt thương mại của Mỹ về mức cân bằng không hoặc mức tốt hơn.
Biểu đồ trong báo cáo cho thấy, việc đồng USD giảm giá 20-30% cuối cùng có thể đủ để thu hẹp thâm hụt khoảng 3% GDP. Điều này có nghĩa là nếu đồng USD có thể đảo ngược đáng kể mức tăng giá thực khoảng 40% kể từ năm 2010, thâm hụt hiện tại có thể trở lại trạng thái cân bằng không.
Những cú sốc tiềm tàng cho nền kinh tế toàn cầu
Báo cáo cảnh báo rằng việc giảm giá mạnh đồng USD 40% sẽ gây ra tác động thảm khốc cho nền kinh tế toàn cầu. Vì hầu hết các nền kinh tế thị trường mới nổi và phần lớn châu Âu đều có tăng trưởng dựa vào xuất khẩu, việc giảm 40% đồng USD sẽ khiến các đồng tiền khác tăng giá 40%, có thể dẫn đến suy thoái kinh tế toàn cầu.
Deutsche Bank cho rằng, mặc dù có những con đường thay thế có hiệu quả hơn và ít đau đớn hơn để xử lý thâm hụt thương mại, nhưng con đường ưu tiên này hiện tại có thể không khả thi về mặt chính trị. Tuy nhiên, báo cáo dự đoán rằng khi các tác động kinh tế tiêu cực của chính sách thuế hiện tại trở nên rõ ràng hơn trong vài tháng tới, áp lực từ công chúng sẽ thúc đẩy sự thay đổi chính sách.
Chính sách thuế có thể được điều chỉnh
Tuy nhiên, Deutsche Bank cho rằng chính sách thuế hiện tại thực sự có thể giúp thu hẹp thâm hụt thương mại đến một mức độ nhất định. Điều này xảy ra vì hai lý do:
Phản ứng của nước ngoài đối với chính sách thuế cứng rắn của Mỹ có thể thận trọng và nhẹ nhàng hơn so với trong quá khứ.
Thuế của Trump đã dẫn đến việc giảm giá đồng USD, thay vì sự gia tăng thường thấy đi kèm với thuế.
Tuy nhiên, báo cáo nhấn mạnh rằng chính sách thuế đã trả giá đắt cho việc làm tăng giá cả và giảm sản lượng, những tác động tiêu cực này dự kiến sẽ xuất hiện trong vài tháng tới và có thể kéo dài trong nhiều năm.
Báo cáo chỉ ra rằng mặc dù không có con đường không đau trong việc cắt giảm thâm hụt, nhưng việc giảm giá đồng USD có thể là con đường hiệu quả hơn và ít đau đớn hơn. Con đường ưu tiên này hiện tại có thể không khả thi về mặt chính trị. Tuy nhiên, khi các tác động kinh tế tiêu cực của chính sách thuế hiện tại trở nên rõ ràng hơn trong vài tháng tới, áp lực từ công chúng để đảo ngược chính sách này đang gia tăng.