Được biết, sau khi trải qua những biến động giá cổ phiếu mạnh mẽ vào tháng 4 do những cuộc đàm phán về thuế quan, hiện tại thị trường đã có dấu hiệu mệt mỏi với những diễn biến mới trong cuộc chiến thương mại. Ví dụ, vào thứ Sáu tuần trước, Trump đã tuyên bố rằng do đội ngũ của ông không có thời gian để đàm phán với tất cả các quốc gia, ông sẽ sớm áp thuế đối với nhiều quốc gia, nhưng thị trường chứng khoán hầu như không bị ảnh hưởng. Thông tin về việc Liên minh Châu Âu nộp bản đề xuất thương mại sửa đổi tuần này cũng không tạo ra làn sóng nào, bản đề xuất này bao gồm kế hoạch xóa bỏ thuế dần dần cho nhiều sản phẩm.
Các nhà quan sát thị trường chỉ ra rằng thái độ thờ ơ này xuất phát từ việc nhà đầu tư tin rằng tình hình khủng hoảng ba trong một (cổ phiếu – trái phiếu – ngoại hối) xảy ra vào tháng 4 đã giúp Trump rút ra bài học — khi đó, cuộc khủng hoảng thị trường toàn diện đã buộc ông phải tạm hoãn hầu hết các kế hoạch thuế quan. Do đó, thị trường dự đoán rằng, kế hoạch thuế cuối cùng sẽ yếu hơn so với những mối đe dọa ban đầu và không đáng lo ngại. Chính tâm lý lạc quan này đã thúc đẩy cổ phiếu Mỹ tăng trưởng ổn định trong sáu tuần qua.
Giám đốc đầu tư Marshall Front của Front Barnett Associates LLC cho biết: “Thị trường đã nhận rõ phong cách hành động của Trump, với rất nhiều tiếng vang nhưng ít hành động. Nhà đầu tư cho rằng mức thuế thực tế sẽ thấp hơn nhiều so với dự đoán ban đầu, và đây là một đánh giá chính xác.”
Dennis DeBusschere của 22V Research cho biết, độ nhạy cảm của chỉ số S&P 500 đối với tin tức về thuế đã giảm mạnh kể từ tháng 4.
Công ty này sử dụng phương pháp phân tích thành phần chính để tính toán độ biến động của thị trường, phương pháp thống kê này phân tích dữ liệu về hiệu suất chỉ số lớn để xác định các yếu tố ảnh hưởng chính. Dữ liệu cho thấy, hiện chỉ khoảng một phần ba độ biến động hằng ngày của chỉ số S&P 500 liên quan đến tin tức thuế, giảm mạnh so với mức cao 80% vào đầu tháng 4.
Front cho biết: “Áp lực đa dạng đang buộc Trump phải thực hiện chính sách thuế quan ôn hòa. Áp lực chính đến từ thị trường tài chính – chênh lệch lãi suất trái phiếu cao và thấp đang mở rộng, sự biến động mạnh của thị trường chứng khoán, những tín hiệu này ông không thể bỏ qua.”
Sau những sóng gió tháng 4, thị trường trở nên bình lặng hơn vào tháng 5. Độ biến động hàng ngày của chỉ số S&P 500 đã đạt mức cao nhất kể từ cuộc khủng hoảng tài chính 2008 vào đầu tháng 4, nhưng nay đã trở về mức bình thường.
Mặc dù cuộc đình chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc là tạm thời, nó vẫn giúp làm giảm bớt tâm lý căng thẳng trên thị trường, và thỏa thuận giữa Mỹ và Anh cũng cho thấy có những tiến triển, dù có thể là rất chậm.
Một chỉ số về độ không chắc chắn trong chính sách thương mại đã tăng vọt vào tháng 4, nhưng giờ đã trở lại mức trước khi Trump công bố kế hoạch thuế, với xu hướng đi cùng chỉ số S&P 500.
Front cho biết: “Nỗi sợ hãi về thuế đã giảm đáng kể, nhưng chính sách vẫn còn tính không thể đoán được.”
Các cú sốc vĩ mô
Tuy nhiên, có những yếu tố rủi ro khác đang nổi lên. Sau khi Moody’s tước bỏ xếp hạng AAA của Mỹ, việc đấu thầu trái phiếu Mỹ gặp khó khăn đã dấy lên lo ngại về nhu cầu, dẫn đến cả thị trường cổ phiếu và trái phiếu đều bị đè nặng.
Nghiên cứu của 22V cho thấy, bất kỳ sự kiện nào cũng có thể trở thành biến số quan trọng ảnh hưởng đến thị trường – chẳng hạn, đại dịch COVID-19 vào năm 2020 đã đóng góp vào 70% độ biến động của chỉ số S&P 500.
Kevin Brocks từ 22V cho biết: “Thị trường chứng khoán vẫn dễ bị ảnh hưởng bởi các cú sốc vĩ mô, nhưng trừ khi có cú sốc xảy ra, thì các yếu tố cơ bản sẽ lại nắm quyền kiểm soát giá cả.” Mặc dù triển vọng doanh nghiệp có phần u ám, báo cáo tài chính quý I tổng thể thì tốt hơn mong đợi, và nhiều dữ liệu kinh tế cho thấy những kỳ vọng tiêu cực trong các cuộc khảo sát cảm xúc trước đây có thể đã bị thổi phồng.
Do đó, xu hướng biến động đồng bộ thường thấy trên thị trường trong thời kỳ cú sốc vĩ mô đã giảm bớt.
Giám đốc chiến lược đầu tư Michael Kantrowitz của Piper Sandler cho biết: “Chúng ta đang bước vào một giai đoạn mới, nơi có sự phân kỳ trong dữ liệu và quan điểm. Điều này sẽ giữ cho mức độ liên kết của thị trường ở mức thấp, và hiệu suất của từng cổ phiếu sẽ phụ thuộc nhiều hơn vào các yếu tố cơ bản vi mô, thay vì bị cuốn vào các tin tức vĩ mô như trước đây.”