Được biết, với việc Israel gia tăng các cuộc tấn công vào Iran, vai trò của đồng USD như một loại tiền tệ trú ẩn truyền thống đang phải đối mặt với những thách thức nghiêm trọng. Dưới áp lực của nhiều yếu tố, các vết nứt trong vị thế thống trị toàn cầu của đồng USD đã trở thành chủ đề chính trong thị trường tài chính năm nay.
Không giống như quy luật lịch sử, khi tin tức về việc Israel không kích các mục tiêu ở Iran được công bố, đồng USD ban đầu đã giảm giá và sau đó mới đảo ngược xu hướng để mạnh lên so với hầu hết các loại tiền tệ chính. Vào ngày mà giá dầu WTI tăng vọt 10%, vị thế của Mỹ như một nhà sản xuất dầu lớn nhất thế giới có thể đã thúc đẩy sự phục hồi của đồng USD.
Tuy nhiên, vào thứ Năm, chỉ số đô la Bloomberg đã chạm mức thấp nhất trong ba năm, thị trường lo ngại về việc tăng thuế và triển vọng kinh tế Mỹ xấu đi. Xu hướng “bán tháo Mỹ” bao trùm các tài sản như cổ phiếu và trái phiếu cũng tạo áp lực lên đồng USD, làm nổi bật sự nghi ngờ về tính chất trú ẩn của nó.
Nhà phân tích Hebe Chen từ Vantage Markets ở Melbourne cho biết: “Địa vị của đồng USD, yen Nhật và các tài sản trú ẩn khác phụ thuộc vào ba trụ cột: sự ổn định của kinh tế, tính thanh khoản và độ tin cậy. Năm nay, sự yếu kém của đồng USD đã phơi bày những vết nứt trong cả ba lĩnh vực này.”
Chỉ số đô la Bloomberg đã giảm khoảng 8% trong năm nay, do các biện pháp của Trump tái cấu trúc hệ thống thương mại toàn cầu đã làm suy yếu lòng tin của nhà đầu tư vào tiềm năng tăng trưởng của nền kinh tế Mỹ. Dự kiến, các dự luật cải cách thuế sắp tới sẽ làm tăng thâm hụt ngân sách liên bang lên hàng nghìn tỷ đô la trong mười năm tới, trong khi vai trò của Mỹ trong các liên minh chính trị an ninh cũng đang bị đặt câu hỏi.
Chiến lược gia Rodrigo Catril từ Ngân hàng Quốc gia Úc tại Sydney cho biết: “Điểm chú ý hàng đầu là liệu chính sách thương mại, sự phung phí tài chính và thách thức đối với pháp quyền của chính phủ Mỹ có đang làm suy yếu tính chất trú ẩn của đồng USD hay không. Thứ hai, sự kiện tấn công của Israel cho thấy ‘Mỹ dường như đang rút lui khỏi vai trò lãnh đạo địa chính trị, mở ra cánh cửa cho các quốc gia khác thực hiện chương trình riêng của họ.’”
Ngoại trưởng Mỹ Rubio cho biết phía Mỹ “không tham gia” vào cuộc tấn công của Israel và cảnh báo Iran không nên trả thù nhằm vào lợi ích hoặc công dân Mỹ.
Vào phiên giao dịch châu Á vào thứ Sáu, chỉ số USD tăng khoảng 0,3%, đồng yen có những biến động, trong khi đồng franc Thụy Sĩ tăng khoảng 0,1%. Giá vàng đã có lúc tăng 1,7% trong khi giá trái phiếu Mỹ tăng nhẹ.
Chiến lược gia Mark Cudmore từ Bloomberg Markets Live cho biết: “Điều này liên quan nhiều hơn đến vị thế của Mỹ với tư cách là nhà sản xuất dầu lớn nhất thế giới, hơn là dòng chảy của vốn trú ẩn. Xem xét rằng đồng USD vừa chạm mức thấp nhất trong nhiều năm, thị trường có thể gặp phải cơn hồi phục từ các nhà đầu tư ngắn hạn sau khi các lệnh cắt lỗ được gỡ bỏ, tạo ra một xu hướng tăng tự củng cố.”
Trước sự kiện tấn công, các ngân hàng đầu tư Phố Wall đã đồng loạt tăng cường kỳ vọng giảm giá đồng USD do áp lực từ việc giảm lãi suất và tốc độ tăng trưởng kinh tế chậm lại. Người sáng lập quỹ đầu cơ vĩ mô Tudor Investment, Paul Tudor Jones, dự đoán rằng đồng USD có thể giảm giá 10% trong vòng một năm tới khi lãi suất ngắn hạn được “giảm mạnh” vào năm sau.
Cuộc tấn công của Israel đánh dấu sự leo thang căng thẳng về vấn đề hạt nhân Iran. Mặc dù các đại diện đàm phán Mỹ-Iran dự kiến sẽ tổ chức vòng đàm phán thứ sáu vào Chủ nhật tại Oman, nhưng Trump đã bày tỏ sự thiếu tự tin về việc đạt được thỏa thuận trong tuần này.
Chiến lược gia chính Shoki Omori tại Mizuho Securities ở Tokyo cho biết: “Khách hàng ngày càng thường xuyên đặt câu hỏi về vai trò trú ẩn của đồng USD trong danh mục đầu tư. Theo cách mà chính quyền Trump phản ứng với các sự kiện tấn công — chẳng hạn như ám chỉ khả năng can thiệp trong tương lai — trái phiếu và đồng USD đang phải đối mặt với rủi ro bị bán ra thêm.”